🔹 1. Hình tròn (Round Brilliant) đặc biệt dễ đạt cân xứng tuyệt đối
- Round brilliant có tính đối xứng xoay 360°, tất cả các giác cắt (facets) đều được sắp đặt quanh một trục trung tâm.
- Khi thợ cắt tuân thủ chuẩn GIA hoặc AGS, họ có thể đưa viên lên mức Excellent Symmetry gần như tuyệt đối.
- Vì sự đồng đều này, round luôn được coi là chuẩn mực để đo “cắt lý tưởng” (Ideal Cut).
🔹 2. Các dáng fancy shape (radiant, cushion, emerald, oval, pear…)
- Đây là những dáng không tròn, có nhiều cạnh hoặc hình dạng bất đối xứng (oval, pear đặc biệt lệch đầu – đuôi).
- Khi cắt, thợ kim hoàn buộc phải ưu tiên giữ trọng lượng carat tối đa từ viên rough diamond (kim cương thô), dẫn đến tỉ lệ cạnh có thể lệch nhẹ.
- Fancy shape thường có “bow-tie effect” (bóng nơ đen ở giữa) vì ánh sáng không phân bố đều như round. Điều này làm cho việc đạt cân xứng tuyệt đối càng khó hơn.
- Một số dáng như emerald, cushion: có giác cắt bậc (step cut) hoặc biến thể nhiều, nên GIA không đánh giá Symmetry/Polish theo tiêu chuẩn “3Ex” của round mà chỉ dừng ở mức Excellent – Very Good, nhưng không mang tính tuyệt đối như round.
🔹 3. Lý do khoa học & thẩm mỹ
- Với dáng fancy shape, cân xứng tuyệt đối về toán học hầu như bất khả thi do hình dạng không tròn.
- GIA và AGS không áp dụng tiêu chuẩn “Triple Excellent” (3Ex) cho fancy shape, mà chỉ đánh giá riêng lẻ Polish và Symmetry, còn Cut Grade thì không có thang điểm “Excellent – Very Good – Good” như với round.
👉 Vì vậy:
- Round Brilliant là dáng duy nhất có thể đạt chuẩn “3Ex (Triple Excellent)”.
- Các dáng fancy shape (radiant, cushion, emerald, oval, pear…) thì chỉ có Symmetry Excellent / Polish Excellent, nhưng không bao giờ đạt “Cut Excellent” như round được.
